На русском языке:
iSANS: ВНС изначально недееспособен и он не станет инструментом транзита
На днях Лукашэнка заявіў, што ў апарат УНС увойдзе каля 30 чалавек, якія будуць працаваць у Палацы незалежнасці ці ў будынку АП.
У сувязі з гэтым, Reform.by пагаварыў з выканаўчым дырэктарам iSANS Belarus Уладзімірам Кобцам аб тым, ці мяняе нешта ў палітычнай сістэме Лукашэнкі абʼяву аб стварэнні апарата ВНС. Прыводзім ключавыя тэзы ў фармаце пытанне-адказ.
Апарат УНС паўплывае на працэсы ў краіне?
Па словах эксперта, УНС можа паспрабаваць здабыць пэўныя палітычныя функцыі, але сама яго канструкцыя мяркуе недзеяздольнасць гэтага органа. Яго асноўныя функцыі зводзяцца да штогадовага збору ў Мінску 1200 дэлегатаў, якія паківаюць галавой перад Лукашэнкам і раз’едуцца.
«Ад апарата ВНС не варта чакаць якіх-небудзь сюрпрызаў у функцыянаванні палітычнай сістэмы рэжыму, акрамя, мабыць, медыйных. Тым не менш новыя асобы ў Прэзідыуме альбо сакратарыяце ВНС будуць паказальныя ў плане кар’ерных траекторый чыноўнікаў Лукашэнкі», — лічыць Кобец.
А як жа права УНС на ўвядзенне ваеннага становішча?
«УНС надзялілі фармальным правам вызначаць легітымнасць выбараў, адпраўляць у адстаўку прэзідэнта і ўводзіць надзвычайнае здарэнне або ваеннае становішча. Аднак працэдуры па гэтых паўнамоцтвах настолькі забюракратызаваны і аблытаныя такой колькасцю ўмоў, што па факце УНС тут можна лічыць недзеяздольным».
Ці можа УНС стаць інструментам транзіту ўлады?
«Пры праектаванні ВНС мелі месца спекуляцыі, што Лукашэнка можа «перасесці» на пасаду кіраўніка ВНС, перамясціўшы цэнтр улады ў гэты орган. Аднак ужо зараз зразумела, што пасада старшыні УНС не дае ўладу над краінай. Так што гэты варыянт можна адкінуць.
Нельга выключаць, што Лукашэнка вырашыць сумяшчаць пасаду «прэзідэнта» і «старшыні УНС», таксама як ён да 2021 года заставаўся яшчэ і прэзідэнтам НАК. Але гэты варыянт не зʼяўляецца для яго абавязковым. На такое дубляванне ён пойдзе толькі калі будзе адчуваць у гэтым псіхалагічнае запатрабаванне».
