На русском языке:
Контрсанкции и угроза дефолта: В Беларуси разрешено выплачивать долги странам, которые ввели санкции, в беларусских рублях
На сайце Міністэрства фінансаў РБ апублікаваная інфармацыя па Указе № 93 ад 14 сакавіка 2022 г. «Аб дадатковых мерах па забеспячэнні стабільнага функцыянавання эканомікі».
Паведамляецца, што ў выпадку ўвядзення з боку «недружалюбных краін» санкцый, якія прадугледжваюць фактычнае «замарожванне» інвестпраектаў, што рэалізуюцца на тэрыторыі Беларусь, прыпыненне іх фінансавання, пазбаўленне тэхнічнай магчымасці правядзення разлікаў па дзярждоўгу ў далярах або еўра, Мінфіну, банкам-агентам, іншым юрыдычным. асобам дазваляецца па рашэнні Саўміна забяспечваць выкананне абавязацельстваў перад такімі краінамі ў нацыянальнай валюце (г.зн. выплачваць даўгі ў беларускіх рублях).
Акрамя таго, прадугледжваецца магчымасць прадастаўлення Саўміну права ўводзіць збор за датэрміновае скасаванне дагавораў, ініцыяванае замежнымі арганізацыямі або грамадзянамі з дзяржаў, якія прынялі рашэнне аб увядзенні санкцый у дачыненні да беларускіх юрыдычных і фізічных асоб. Таксама цяпер Саўмін мае права прыпыняць выкананне міжнародных пагадненняў аб прадухіленні двайнога падаткаабкладання, заключаных Беларуссю з гэтымі дзяржавамі.
Саўміну дазволена прымаць рашэнні і адносна асобных арганізацый: змяняць тэрміны выплаты падаткаў, збораў (пошлін), памер базавай арэнднай велічыні, вызначаць асаблівасці выплаты ПДВ і акцызаў пры рэалізацыі беларускіх нафты і нафтапрадуктаў і гэтак далей.
Па словах эканаміста, прыняцце такога ўказу паказвае пагрозу дэфолту і нацыяналізацыі ў Беларусі.
«Атрымліваецца, што мы пакуль нічога не робім, але можам, калі захочам. Тое, што яны гэта могуць усе і так здагадваліся, але вось зараз агучылі пагрозу «каб тыя задумаліся» эфекту будзе два:
— Кароткатэрмінова можна зэканоміць пару сотняў мільёнаў даляраў на нявыплаце даўгоў і можна прадухіліць вывад колькі сотняў мільёнаў з Беларусі;
— Доўгатэрмінова, гэта будзе азначаць, што яшчэ многія гады мы не зможам браць у доўг на рынкавай аснове і прыцягваць замежны капітал.
Людзі, якія вывучалі эканоміку па савецкіх падручніках заўсёды больш думаюць аб статыцы — як падзяліць існуючы пірог. Але сапраўдная эканоміка ў дынаміцы — як матываваць людзей павялічваць пірог. Можна зараз нешта адабраць у замежнікаў і паесці гэтага пірага, але гэта азначае, што ў дынаміцы — у будучыні ніхто з пірагом да тваёй мяжы падыходзіць не будзе», — сказаў эксперт.
Член эканамічнай каманды Офіса Ціханоўскай Ірына Сазановіч патлумачыла, што такім чынам гэты ўказ з’яўляецца контрсанкцыямі, якія датычацца як саміх дзяржаў, якія ўвялі санкцыі супраць Мінска, так і іх прадпрыемстваў і грамадзян. Па сутнасці, нелегітымнае кіраўніцтва ў Мінска прамым тэкстам гаворыць, што зможа рабіць з грашыма і правамі замежных грамадзян і прадпрыемстваў у Беларусі тое, што палічыць патрэбным.
Калі замежнікі захочуць вывесці грошы з Беларусі, то яны больш не змогуць гэта зрабіць і можна казаць аб заканчэнні замежных інвестыцый у Беларусь, прычым і забраць тое, што ўжо было інвеставана, будзе нерэальна. Атрымліваецца, што ўсе замежныя прадпрыемствы на тэрыторыі Беларусі могуць страціць свае актывы, калі захочуць сысці з краіны.
