In English:
Opinion. Andrei Yeliseev on the resignation of Ermoshina and the role of the CEC
На русском языке:
Мнение. Андрей Елисеев об отставке Ермошиной и роли ЦИК
Палітолаг і журналіст-расследавальнік Андрэй Елісееў напісаў пост на сваёй старонцы ў Facebook, у якім ён разважае пра адстаўку Лідзіі Ярмошынай і ролю ЦВК. Прыводзім яго словы без зменаў.
Ярмошына ўжо даўно стала яскравым увасабленнем выбарчых маніпуляцый, аднак важна разумець, што сама роля Цэнтральнай выбарчай камісіі ў правядзенні «выбараў» практычна нулявая.
Роля ЦВК у выбарчым працэсе прыкладна такая ж, якая роля беларускага парламента ў працэсе заканадаўчым. Практычна ўсе заканадаўчыя ініцыятывы ідуць з нетраў адміністрацыі прэзідэнта з некаторай дапамогай профільных спецыялістаў у міністэрствах. Справа «парламентарыяў» – націснуць на кнопку, максімум адвольнай актыўнасці – гэта прапанаваць пару мініправак і паставіць кропку з коскі ў пятым параграфе.
Калі б парламент і ЦВК заўтра проста растварыліся ў нябыт, то гэта ўвогуле ніяк не адбілася б на палітычных працэсах. Іх роля надзвычай мізэрная і бутафорская – роўна такая, якая ім і належыць у хрэстаматыйных султанізмах, якім ёсць палітычны рэжым у сучаснай Беларусі.
Увесь выбарчы працэс ад пачатку і да канца кантралюе ўладная «вертыкаль» з прэзідэнцкай адміністрацыяй на чале, пры актыўным удзеле спецслужбаў. А ЦВК – гэта амаль нічога не вырашальны, хоць і намінальна вяршэнствуючы орган, які толькі штампуе рашэнні, прынятыя ў адміністрацыі.
Наступнае сцверджанне можа здацца дзіўным, але сутнасць такая: найважнейшы фактар сумленных выбараў любых узроўняў (прэзідэнцкія, парламенцкія, мясцовыя) складаецца нават не ў персоне кіраўніка ЦВК і яго падначаленых, а ў наяўнасці сапраўды незалежных і з рэальнымі паўнамоцтвамі мясцовых улад! Менавіта яны кантралююць склад участковых выбаркамаў і ўзаемадзейнічаюць з імі.
І тут пад мясцовымі ўладамі я маю на ўвазе вядома ж не чальцоў мясцовых рад, а кіраўнікоў адміністрацый гарадоў і раёнаў, гэта значыць цяперашніх «выканкамаўцаў». Гэта касцяк «вертыкалі» ўлады, якая з’яўляецца адным з трох ключавых апор рэжыму нараўне з сілавікамі і Крамлём.