На русском языке:
Мнение. Егор Лебедок о том, как пропаганда Лукашенко помогает литовцам
Аглядальнік Ягор Лябядок у сваім тэлеграм-канале напісаў пост пра міграцыйны крызіс і яго ўспрыманне Літоўскім і Беларускім бокам. Прыводзім яго словы без зменаў.
Дзеянні літоўскага кіраўніцтва даюць добры прыклад таго, што ў сучасным свеце праблемы трэба вырашаць сучаснымі спосабамі, а не рудыментарнымі падыходамі кшталту будаўніцтвы сцен. Сучасны адказ на пагрозы — гэта дзеянні ва ўсіх сферах, і асабліва там, дзе супернік слабы. Разлік «стратэгаў» Лукашэнкі быў на тое, што па-ранейшаму сілавое супрацьдзеянне плыні мігрантаў з боку Літвы будзе слабым з-за дэмакратычных працэдур. Але і тут літоўцы хоць са спазненнем, але спрацавалі.
Трохі позна, але ўсё ж літоўцы пачалі добрую інфармацыйную працу з уласным насельніцтвам (сустрэчы Наўседы з грамадзянамі ў раёнах добраўпарадкавання лагераў, праца СМІ і інш.). На знешнім інфаполі дзеянні прапаганды Лукашэнкі вельмі дапамаглі літоўцам — дэманстрацыя «бесчалавечнага і нацысцкага рэжыму» ў Літве аказала некаторае ўздзеянне на патэнцыйных мігрантаў. Цяпер уся прапаганда Лукашэнкі адлюстроўвае ўсе свае праблемы на апанентаў і такі крок прапаганды быў чаканы, хаця наўрад ці на гэта разлічвалі літоўцы.
Спыненне палётаў з Ірака ў Беларусь і фактычны перанос адказнасці за арганізацыю патоку мігрантаў на Беларусь – поспех еўрапейцаў у дыпламатычнай сферы. Сфера дыпламатыі Лукашэнкі фактычна ўпіраецца ў Расію і Блізкі Усход (плюс некалькі іншых краін). І тое, што адбылося, вельмі паказальны званочак – шэрыя схемы ўзаемадзеяння Беларусі з краінамі Блізкага Усходу, якія раней ніхто з заходніх краін не закранаў, цяпер становяцца пад пагрозу. Верагодна, на дадзеным кірунку ЕС і ЗША будуць развіваць «наступ» (ці больш шырока – яшчэ на схемы працы ў Афрыцы і Азіі).
У эканамічнай і інфраструктурнай сферы акрамя неаслаблення санкцый цікава адзначыць пагрозу кіраўніка МЗС Літвы Г. Ландсбергіса аб поўным спыненні транзіту беларускіх калійных угнаенняў праз Літву. Цікавы момант тут у тым, што амаль год таму Лукашэнка палохаў: «Вось мы ім [палякам і літоўцам] зараз пакажам, што такое санкцыі… Яны думалі, што нас можна нахіліць, танкамі папалохаць, ракетамі… Паглядзім, хто яшчэ каго папужае … Я даручыў ураду ўнесці прапанову аб пераарыентацыі ўсіх гандлёвых патокаў з партоў Літвы на іншыя. Вось мы і паглядзім, як яны будуць жыць. А зараз ужо Літва пагражае сама перакрыць транзіт – літоўцы паказалі ўзровень пагроз Лукашэнку, нахілілі ненахіляемага, так сказаць.
Гэтыя і іншыя дзеянні з розных сфер, інтэграваныя па мэце, і ёсць адзін з сучасных адказаў у супрацьборстве. І пакуль іх рэалізацыя Літвой — добры прыклад супрацьдзеяння гібрыдным пагрозам (хоць я і не люблю гэтае вызначэнне). Магчыма, калі поспех захаваецца, гэта пойдзе як плюсік для Далі Грыбаўскайтэ на выбарах новага генсакратара НАТА ў 2022 годзе. Якраз у ЗША зараз актыўна развіваецца канцэпцыя шматсферных аперацый і інтэграванага падыходу да ўздзеяння (хоць маштаб там непараўнальна большы).
Тым не менш, напружанасць пакуль што захоўваецца. Слабасць рэжыму Лукашэнкі ва ўсіх пералічаных сферах, акрамя кандовай сілавой, якраз і павышае рызыку менавіта сілавых эксцэсаў. Хаця спыненне патоку мігрантаў зараз зніжае рызыку правакацый, у тым ліку і задзейнічаннем тым ці іншым спосабам расійскіх войскаў на нашай тэрыторыі. Сімвалізм рудыментарнага падыходу рэжыму Лукашэнкі вельмі добра праілюстраваны ў фота, дзе нейкія твары ў шлемах і са шчытамі на беларускай тэрыторыі стрымліваюць адваротны ход мігрантаў. Як унутры краіны яны вырашалі праблемы кімсьці са шчытамі і дубінкамі, гэтак жа спрабуюць вырашыць пытанне і па-за. На час сілавікі будуць адпраўлены з гарадоў на мяжу.
Але заява Лукашэнкі «ні адна нага на тэрыторыю Беларусі з сумежнага боку, ці то з поўдня ці з захаду, ступіць не павінна», верагодна, вызначае іншы вектар напружанасці — Украіну (да мігрантаў яна дачынення не мае). Гэта чарговы кірунак стварэння «ворага». Хаця варта нагадаць, што мяжа з Украінай ужо «цалкам перакрытая», пра гэта Лукашэнка даваў даручэнне яшчэ 2 ліпеня. Або даручэнне было простым інфаўкідам ці памежнікі пачалі выкарыстоўваць афіцэрскую прымаўку: не спяшайся выконваць загад.