На русском языке:
Мнение. «Нашы грошы» – про катастрофическое падение грузооборота: «Рассказываем, как умирает отрасль грузоперевозок»
Тэлеграм-канал «Нашы Грошы» апублікаваў пост пра тое, як памірае галіна грузаперавозак у Беларусі. Прыводзім тэкст без зменаў.
«Некаторыя галіны беларускай эканомікі для краіны падобныя да нафты для Расеі ці турызму для Італіі – гэта сферы, перавага ў якіх у краіны ёсць па змаўчанні. Зарабляць у іх можна шмат і дастаткова лёгка. Каб страціць гэтую бясспрэчную перавагу, патрабуецца прыкласці масу намаганняў. Сёння мы бачым, як гэта робіць Расея, нешта падобнае адбываецца і з Беларуссю.
У нашай краіне не ўсё так добра з багаццямі з нетраў, таму нашымі «нафтай» і «газам» зараз сталі транспартная і IT-галіны. Аб няпростай сітуацыі ў сферы высокіх тэхналогій мы ўжо нядаўна гаварылі, а сёння абмяркуем, як ідуць справы з транспартам.
Беларусь сапраўды знаходзіцца ў вельмі выгадным месцы з пункту гледжання перасячэння транспартных калідораў як з поўначы на поўдзень, так і з захаду на ўсход. Прычым гэта тычыцца не толькі аўтамабіляў, але і чыгуначнага, трубаправоднага, спрадвеку воднага, а зараз і паветранага транспарту.
Дзесяцігоддзямі транспартная сфера прыносіла Беларусі прыстойныя даходы, прыцягвала інвестыцыі, стварала мноства працоўных месцаў.
Менавіта па гэтым натуральным беларускім пункце росту санкцыі ўдарылі найбольш балюча і адначасова найбольш відавочна. Калі мы паглядзім на грузаабарот (паказчык, які адзначае, колькі праз Беларусь «перакатваецца» грузаў), то ўбачым, што падзенне пачалося ўжо з другой паловы мінулага года і з таго часу толькі ўзмацняецца.
Сёння галіна ў глыбокай, мякка кажучы, яме. Калі першае паўгоддзе мінулага года мы скончылі са сціплым ростам у 1, 4% да аналагічнага перыяду 2020, то зараз пачалося катастрафічнае падзенне – па выніках першага паўгоддзя 2022-га прасадка складае ўжо практычна 22%.
Падзенне грузаабароту ў 2022 годзе. / https://t.me/naszyhroszy
Для сферы – гэта вельмі трывожныя навіны, якія практычна напэўна азначаюць, што шэраг прадпрыемстваў сыдзе з бізнесу, таму што не зможа існаваць у такіх рэаліях.
«Засада» для галіны зараз фактычна з усіх бакоў. Мы не можам вазіць у Літву калійныя ўгнаенні, на чым цудоўна зарабляла наша чыгунка. Спыніліся чыгуначныя перавозкі ў паўднёвыя ўкраінскія парты. Скараціўся трафік праз Польшчу ў Еўропу. Вядома, пакуль гэта яшчэ не тычыцца найбольш адчувальных рэчаў, такіх як фармацэўтыка або прадукты харчавання, але і існуючых ужо зараз абмежаванняў дастаткова, каб казаць аб калапс галіны.
Пры гэтым у Беларусі расце экспарт на рынкі Расіі і Кітая. Але мы бачым, што гэта ніякім чынам не выпраўляе сітуацыю з грузаабаротам, ён падаў, упадзе зараз і практычна напэўна будзе падаць у далейшым – прынятыя санкцыі ўжо ўступаюць у сілу і магчыма ўвядзенне новых.
У такой галіне як грузаперавозкі Расія, як бы гэтага ні хацеў наш урад, ніколі не стане выратавальнай палачкай, якая гарантуе прымальнае «імпартазамяшчэнне».
Асобная гісторыя з трубаправодным транспартам – гэта сфера, у якой ад нас практычна наогул нічога не залежыць: Расія пампуе па трубах нафту і газ на сваё меркаванне, а мы атрымліваем за абслугоўванне і прадастаўленне тэрыторыі для транзіту сваю рэнту толькі ў выпадку, калі ёсць перапраўленыя аб’ёмы. Ёсць пастаўкі Еўропу – мы атрымліваем сваю частку даходаў, перакрылі вентыль – паступленняў няма. Гэта яскравы прыклад таго, як наша краіна ў чарговай сферы цалкам завязала эканоміку галіны на жаданнях і магчымасцях усходняга партнёра, які, прымаючы рашэнні, як гэта бачна ўжо зараз, у прынцыпе не звяртае ўвагі на нашы інтарэсы».