На русском языке:
Девагнеризация и десакрализация. Беларусские силовики начали открещиваться от наемников ЧВК «Вагнер»?
Кантэкст: 20 лютага, выступаючы перад сілавікамі, Лукашэнка недвухсэнсоўна намякнуў, што сілавікам трэба перастаць захапляцца «Вагнерам». Цытата: «Заўсёды і міністры, і іншыя тут некаторыя, якія на экране практычна з вагнераўцамі кожны дзень: «Ах, Вагнер, ах, Вагнер». Малайцы, хлопцы. Дзякуй, распавялі нам пра досвед ваенных дзеянняў». Заява прагучала на фоне магчымага адʼезду часткі наймітаў у Расію, а таксама інфармацыі аб планах па «легалізацыі» наймітаў.
Пасля заявы Лукашэнкі прайшло роўна тры тыдні. Які ўплыў яно зрабіла на інфапрасторы сілавікоў?
Так, прэс-служба ўнутраных войскаў (раней – асноўны рупар гераізацыі «вагнераўцаў») забылася на наймітаў. Апошняя згадка ПВК «Вагнер» у канале УВ была больш за месяц таму. Наймітаў, што працягваюць навучаць вайскоўцаў УВ, сталі афіцыйна падпісваць «доследнымі інструктарамі». Больш ніякай маладзецкай выдалі, сцягоў наймітаў і эмодзі 🎻. Заклік Лукашэнкі да медыйнай дэвагнерызацыі і дэсакралізацыі ва УВ лічылі адназначна.
Медыйныя рэсурсы ВС РБ з самага пачатку знаходжання наймітаў неактыўна асвятлялі знаходжанне наймітаў у Беларусі і сваё супрацоўніцтва з імі. Напрыклад, канал МА РБ апошні раз згадваў «Вагнер» ажно ў кастрычніку 2023 г. Пры гэтым пра наймітаў чыноўнікі МА РБ часам выказваюцца.
Аднак і пасля заявы Лукашэнкі некаторыя вайскоўцы форсяць з сімволікай ПВК «Вагнер». Напрыклад, прыхільнікі наймітаў прысутнічаюць у шэрагах разведвальнага батальёна 6-й амбр. Да іх заклік Лукашэнкі перастаць захапляцца наймітамі дайшоў часткова. Ваенныя працягваюць насіць на форме сімволіку наймітаў (што фармальна парушае загад міністра абароны ад 30.06.2020 № 811 «Аб ваеннай форме адзення») і публікаваць фота/відэа з сімволікай «Вагнера». Праўда, у апошні час яны сталі саромецца нашывак «Вагнера», і блюрыць фатаграфіі перад публікацыяй.
Яшчэ адным сімптомам змены медыйнай палітыкі ў дачыненні да тэмы «Вагнера» сталі публікацыі канала ПВК «Вагнер» Рэспубліка Беларусь. Тут адразу варта абмовіцца, каб чытачоў не ўводзіла ў памылку назва гэтага рэсурсу. Яго напаўненне (а гэта пераважна публікацыя афіцыйных паведамленняў і фотасправаздач сілавікоў) хутчэй сведчыць, што ніякага дачынення да дзейнасці наймітаў канал не мае. Дык вось гэты канал чамусьці апублікаваў відэа беларускага вайскоўца аб трэніроўках з наймітамі васьмімесячнай даўнасці. Новы «вагнераўскі» кантэнт зараз табу, даводзіцца выкарыстоўваць старыя запасы?
У выніку можна канстатаваць, што задача Лукашэнкі па медыйнай дэвагнерызацыі з большага была выканана. На нізавым узроўні застаюцца асобныя фанаты сімволікі наймітаў. Можна не сумнявацца, што і іх бацькі-камандзіры ў недалёкай перспектыве папросяць у гэтым пытанні «не адсвечваць». Прынамсі пакуль – да паступлення новых указанняў з цэнтра.
Невялікая колькасць наймітаў працягвае заставацца ў Беларусі і навучаць беларускіх сілавікоў. Аб поўным згортванні дзейнасці наймітаў у РБ пакуль казаць заўчасна.