На русском языке:
Коллапс всего, враньё чиновников и человеческая (не)солидарность: что реально происходило в Мозыре за неделю катастрофы?
Нягледзячы на тое, што пасля шторму на Гомельшчыне прайшоў ужо тыдзень, да гэтага часу электрычнасць не адноўленая ў дзясятках населеных пунктаў Мазырскага, Рэчыцкага і Жлобінскага раёнаў. Напрыклад, нам дакладна вядома, што ўжо тыдзень няма святла ў многіх дамах вёскі Слабада.
І, насамрэч, тое, што адбылося на Гомельшчыне – гэта далёка не толькі масавае адключэнне электрычнасці і падзенне дрэў. Рэальнасць такая, што 14 ліпеня людзей наогул не папярэдзілі аб штарме. Ёсць дзясяткі сведчанняў, што людзі не атрымалі нават СМС ад МНС.
Практычна адразу ў Мазыры знікла электрычнасць і вада. Жыхары яшчэ не разумелі, наколькі ўсё сурʼёзна. А далей:
- Прапала мабільная сувязь і інтэрнэт (сувязь лавіла так-сяк толькі на вуліцы);
- Людзі стаялі ў вялізных чэргах па ваду з бочак, якіх было абʼектыўна недастаткова;
- Горад быў абсалютна не забяспечаны пераноснымі генератарамі, мабільныя тэлефоны зараджалі ад аўтамабіляў і каля Белтэлекама, дзе генератар быў;
- На АЗС выстраіліся вялізныя чэргі.
Стыхія абясточыла не толькі Мазыр, але і Мазырскі НПЗ. Ужо вядома, што на аднаўленне ўсіх працэсаў завода спатрэбіцца некалькі месяцаў. Больш за тое, ёсць дадзеныя, што за час адключэння электрычнасці ў трубах завода паспелі застынуць розныя нафтапрадукты, да прыкладу, бітум, які зараз адтуль трэба неяк даставаць.
Эксперты лічаць, што не дапусціць поўнага абясточвання горада дапамагло б развіццё альтэрнатыўных крыніц энергіі. Тыя ж сонечныя электрастанцыі маглі б забяспечыць энергіяй хаця б абʼекты крытычнай інфраструктуры, вось толькі «міністэрства энергетыкі ўжо амаль 10 гадоў змагаецца з будаўніцтвам такіх станцый і, нарэшце, забараніла ўвогуле іх развіццё».
Асобная размова – тое, што адбывалася ў крамах, а таксама чалавечая салідарнасць і яе адсутнасць
Па большай частцы людзі спрабавалі дапамагаць адзін аднаму, нехта адвозіў ваду пенсіянерам, іншыя прыносілі падаўжальнікі і давалі падзарадзіць тэлефоны. Але ў той жа час ужо ў панядзелак некаторыя пачалі браць грошы за магчымасць падзарадзіць прыладу, а іншыя, у каго былі генератары, проста не дазвалялі імі скарыстацца. Нажыцца на бядзе вырашылі і некаторыя крамы і крамы, якія «раптоўна» пачалі прадаваць ваду і базавыя прадукты з нацэнкай х2-х3. Нагадаем, што ўсё гэта адбывалася на спякоце ў 33 градусы.
Зрэшты, добрых прыкладаў шмат. Вось так выглядала аддзяленне «Альфа-банка» ў Мазыры.
Акрамя ўсяго, што сказана вышэй, беларусы ў чарговы раз убачылі паток бясконцай хлусні ад чыноўнікаў і так званых дзяржСМІ, якія штосекундна рабілі выгляд, што «ў іх усё пад кантролем», не раз заяўлялі аб поўным аднаўленні электраэнергіі і водазабеспячэння, і кожны раз гэта аказвалася проста няпраўдай.
Ну і асобна адзначым, як гэтая катастрофа паказала важнасць незалежных СМІ. Калі б яны да гэтага часу існавалі ўнутры Беларусі, то ўжо на наступны дзень пасля пачатку катастрофы з Мазыра былі б апублікаваны дзясяткі рэпартажаў аб маштабах таго, што адбываецца. І гэтае агалошванне прымусіла б чыноўнікаў варушыцца і выконваць сваю працу, а не надзімаць шчокі ад важнасці, расказваючы, як яны ў шосты раз за дзень «канчаткова аднавілі электраэнергію».
Вельмі паказальна ва ўсёй гэтай сітуацыі і тое, што Лукашэнка ўвесь час крытыкуе мясцовыя ўлады за павольную рэакцыю, у тым ліку і ў дадзеным выпадку. Хаця ён сам выказаўся пра шторм на Гомельшчыне толькі 19-га ліпеня, і не, не выказаў спачуванні пацярпелым і загінуўшым, а прадʼявіў прэтэнзіі людзям, папракнуўшы пацярпелых фразай: «а што ты зрабіў для таго, каб пераадолець гэтую катастрофу?».
І ў той жа час, гэта можна параўнаць з рэакцыяй іншага чалавека – Святланы Ціханоўскай, якая выказала спачуванні пацярпелым і загінуўшым, як толькі сталі зразумелыя рэальныя маштабы трагедыі.
